فضانوردان در فضا دچار چه بيماري هايي مي شوند؟

خبرگزاری آریا-فضانوردان پس از گذراندن شش ماه یا بیشتر در فضا، ممکن است تا دهه‌ها دچار کاهش تراکم استخوان شوند.
به گزارش خبرگزاری آریا به نقل از ایندیپندنت،از دست دادن عضلات و افزایش خطر لخته شدن خون، فقط بخشی از آسیب‌های جسمی است که فضانوردان ممکن است در جریان ماموریت‌های فضایی بلند‌مدت، با آن مواجه شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

لایوساینس در گزارشی که در همین زمینه منتشر کرده است، می‌نویسد که بشر امیدوار است که در آینده نزدیک بتواند مریخ را تسخیر کند و در همین زمینه، ناسا قصد دارد تا سال 2040 به مریخ برسد. پرسشی که اینک طرح می‌شود، این است که اقامت بلند‌مدت در سیاره سرخ، به‌راستی چه تاثیری بر بدن انسان خواهد گذاشت.
به لحاظ زیستی، انسان برای بقا در سیاره زمین تکامل یافته است که اتمسفر محافظ آن و نیروی گرانشی‌اش به شکلی است که تکامل و بقای انسان را ممکن کرده است و خارج از این محیط در کیهان، قادر به زنده ماندن نیست. برخی از دانشمندان اظهار داشته‌‌اند که مهاجرت ما به سایر سیارات، ممکن است مستلزم این باشد که دی‌ان‌ای انسان دستکاری شود تا مقاومت ما در برابر دشواری‌های محیطی سفرهای فضایی افزایش یابد.
در اکتشاف فضایی، بسیاری مسائل پیش می‌آید که برای سلامت انسان زیانبار است. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پروازهای فضایی درازمدت، ریزگرانش است؛ حالت بی‌وزنی تقریبا کاملی که در آن، فضانوردان معلق می‌شوند و می‌توانند اجسام سنگین را به راحتی در هوا جابه‌جا کنند. مشکل و دغدغه دیگر، تابش کیهانی یا ذرات پرانرژی است که تقریبا با سرعت نور در فضا حرکت می‌کنند. لازم به ذکر نیست که یکی دیگر از مشکلاتی که می‌تواند پدیدار شود، زندگی در انزوای بلندمدت و در محدودیت‌های تنگ فضاپیماها است.
گزارش لایو ساینس به 10 مورد از بدترین اثرات زندگی در فضا بر روی سلامت انسان پرداخته است.

تحلیل رفتن ماهیچه‌ها
بدن انسان برای رشد ماهیچه‌ها و ماهیچه‌سازی نیازمند حرکاتی است که در آن، وزن را تحمل کند. ماهیچه‌‌ها در یک محیط بی‌وزن، به ندرت در معرض تحمل وزن قرار می‌گیرند و از این رو، به سرعت ضعیف می‌شوند و زوال می‌یابند. بنابر اعلام ناسا، فضانوردان ممکن است فقط با سپری کردن پنج روز در شرایط ریزگرانش، تا 20 درصد از توده عضلانی خود را از دست بدهند.
از دست دادن عضلات در فضا، عمدتا در  بخش‌هایی از بدن، مانند اندام‌های تحتانی و تنه رخ می‌دهد که مسئولیت راه رفتن، و نیز نگه داشتن حالت تن را بر عهده دارند. بر اساس یک بررسی در 2021 که در مجله «ان‌پی‌جی میکروگراویتی» منتشر شد، این پدیده، نتیجه مستقیم این است که سلول‌های عضلانی، پروتئین‌های کمتری تولید می‌کنند، نه اینکه بافت‌های ماهیچه‌ای موجود تحلیل روند.

کاهش تراکم استخوان
اسکلت انسان نیز برای حفظ جرم و تراکم خود به تمرین‌هایی، از جمله تحمل وزن، نیاز دارد. فضانوردان پس از گذراندن شش ماه یا بیشتر در فضا، ممکن است تا دهه‌ها دچار کاهش تراکم استخوان شوند، و این امر آن‌ها را مستعد شکستگی و پوکی استخوان می‌کند.
نکته جالب‌توجه این است که اثرات ریزگرانش بر روی استخوان‌های خاص، ممکن است به محل آن‌ها در بدن بستگی داشته باشد. بر اساس یک فراتحلیل که 2020 در مجله «ان‌پی‌جی میکروگراویتی» منتشر شد، استخوان‌های اندام‌های تحتانی و ستون فقرات ممکن است هر ماه تا یک درصد از جرم خود را از دست بدهند، در حالیکه تراکم استخوان‌های جمجمه می‌تواند افزایش یابد. به گفته نویسندگان این فراتحلیل، در فضا هیچ نیرویی وجود ندارد که بدن و مایعات داخلی آن را به سمت پایین بکشد، و این به‌نوبه‌خود ممکن است بر توزیع عواملی که تشکیل بافت استخوان را کنترل می‌کنند، تاثیر بگذارد.
بر اساس مقاله‌ای مروری که 1995 در مجله «آکتا آسترونائوتیکا» منتشر شد، تحلیل رفتن سریع بافت استخوانی در فضا، می‌تواند سیل مواد معدنی را در خون آزاد کند و خطر هایپرکلسمی (سطح بیش از حد کلسیم) را افزایش دهد که این نیز به‌نوبه‌خود ممکن است سبب ایجاد سنگ‌کلیه شود.

 مشکلات بینایی
بی‌تردید، چشم‌ از جمله ظریف‌ترین و پیچیده‌ترین اندام‌های بدن انسان است. از این رو، جای تعجب نیست که اقامت در فضا، اثر مخربی بر چشم و بینایی ما داشته باشد. بر فرض، اعصابی که از پشت چشم امتداد می‌یابند، ممکن است در شرایط ریزگرانش تغییر کنند و پس از بازگشت به شرایط گرانش زمین، تاب بردارند.
بینایی انسان نیز از عوامل مختلفی، از جمله گرانش زمین، تاثیر می‌گیرد. بر اساس یک بررسی در 2009 که در «سالنامه آکادمی علوم نیویورک» منتشر شد، نیروهای گرانشی به نگه داشتن کره چشم در جایگاه درست خود کمک می‌کنند و به کره چشم امکان می‌دهند در حدقه بچرخند. بر اساس مطالعه‌ دیگری که 2006 در مجله «هیومن فیزیولوژی» منتشر شد، این حرکات چشم ممکن است در شرایط ریزگرانش مختل شوند. پژوهشگران، شرایط جسمانی فضانوردانی را که در ماموریت‌های بلندمدت در ایستگاه فضایی بین‌المللی شرکت کرده بودند، پیش و پس از پرواز، بررسی کردند. آن‌ها دریافتند که اقامت‌ در دوره‌های طولانی در شرایط ریزگرانش، به تغییرات چشمگیری در دقت و سرعت چرخش چشم منجر می‌شود که ممکن است توانایی فضانوردان را برای ردیابی بصری اشیا مختل کند.
قرار گرفتن دراز‌مدت در معرض ریزگرانش، همچنین ممکن است به یک بیماری فرسایشی تخریبی به نام سندرم عصبی چشمی مرتبط با پرواز فضایی (اس‌ای‌ان‌اس) منجر شود که از جمله علائم آن، می‌توان به صاف شدن کره چشم، آسیب‌‌های بافتی سفید روی داخلی‌ترین لایه چشم به نام «نقاط پشم پنبه‌ای»، و آسیب به سایر بافت‌های چشم اشاره کرد.

 کمردرد
فضانوردان اغلب پس از بازگشت به زمین پس از پروازهای فضایی بلندمدت، از کمردرد شکایت دارند. عامل این درد، ریزگرانش و تاثیر جدی آن بر ستون فقرات انسان است.
گرانش زمین، ستون فقرات را فشرده و در شکل معمولی، و کمی خمیده نگه می‌دارد. در شرایط ریزگرانش، ستون فقرات، کشیده و تا حدودی صاف می‌شود. به گفته ناسا، در واقع، فضانوردان در شرایط بی‌وزنی ممکن است تا سه اینچ (7.6 سانتیمتر) قد بکشند.
ستون فقرات انسان انعطاف‌پذیر است و از این رو، بعید است که ماموریت‌های فضایی کوتاه سبب بروز آسیب‌های دائمی شوند. با این حال، اقامت بلند‌مدت در محیط ریزگرانش، ممکن است ماهیچه‌هایی را که مهره‌ها را نگه می‌دارند، ضعیف کند. افزون بر این، بر اساس یک بررسی که 2023 در مجله «فرانتریز این فیزیولوژی» منتشر شد، شرایط بی‌وزنی ممکن است به فرسایش و تخریب دیسک‌های بین‌مهره‌ای فضانوردان، یا در واقع بالشتک‌های ضربه‌گیر بین مهره‌ها، منجر، شود.
به نظر می‌رسد که فرسایش دیسک بین‌مهره‌ای در فضا، در نتیجه از دست دادن آب باشد. در شرایط طبیعی گرانش، ستون فقرات در حالتی فشرده قرار دارد که سبب می‌شود دیسک‌ها در طول روز، آب دفع کنند. در طول مدت خواب در موقعیتی افقی، بار گرانشی از بین می‌رود و دیسک‌ها ممکن است دوباره آب بگیرند یا «ری‌هیدراته» شوند. این تغییر و تبدیل، به دیسک امکان می‌دهد که سطوح بهینه هیدراتاسیون را حفظ کند و در نتیجه، ساختار و عملکرد خود را نگاه دارد. نویسندگان این مقاله نوشتند که در شرایط ریزگرانش، این نوسان روزانه از بین می‌رود.

ضعف سیستم ایمنی
پرتوهای کیهانی، شرایط ریزگرانش و تنش‌‌های فیزیکی و روانی در سفرهای فضایی، ممکن است سیستم ایمنی فضانوردان را تضعیف کند و در نتیجه، آن‌ها را برای ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌های وابسته به تمام ساختار بدن، مستعد کند.
بر اساس یک بررسی که 2021 در مجله «ان‌پی‌جی میکروگراویتی» منتشر شد، قرار گرفتن درازمدت در معرض ریزگرانش، می‌تواند تعداد و عملکرد ماکروفاژها را کاهش دهد. «ماکروفاژ» به نوعی از گلبول‌های سفید خون گفته می‌شود که میکروب‌های مخرب را از بین می‌برد و عملکرد سایر سلول‌های سیستم ایمنی را تنظیم می‌کند. نویسندگان این مقاله همچنین توضیح دادند که بی‌وزنی، تاثیر عمیقی بر متابولیسم ماکروفاژها، رشد و تولیدمثل، و نیز شیوه‌های ارتباط بین ماکروفاژها و بقیه سیستم ایمنی بدن دارد.
افزون بر این، شواهد روزافزون نشان می‌دهند که اقامت بلندمدت در شرایط بی‌وزنی، ممکن است سبب شود که گونه‌های مختلف میکروب‌ها در بدن، باعث ایجاد بیماری‌های شدیدتری شوند، یا در برابر درمان مقاومت کنند. اگرچه، بر اساس مطالعه‌ای در 2021 که در مجله «لایف» منتشر شد، این بررسی‌ها در آزمایشگاه و در ظروف آزمایشگاهی انجام شده‌اند.

افزایش خطر لختگی خون
 قلب انسان، درست مانند هر ماهیچه دیگری، برای قوی و کارآمد ماندن، به کشش مداوم گرانش زمین متکی است. گرانش، خون موجود در بدن را به سمت زمین، یعنی به پایین، می‌کشد و قلب را مجبور می‌کند که به اندازه کافی منقبض شود تا خون را به سمت بالا در بدن به حرکت درآورد. این نیرو در شرایط ریزگرانش وجود ندارد و ممکن است در طول زمان، به کوچک‌تر شدن قلب فضانوردان منجر شود.
اما کوچک شدن قلب، تنها تاثیر احتمالی ماموریت‌های فضایی بلندمدت بر دستگاه قلبی عروقی انسان نیست. شواهدی که نشان می‌دهند که ریزگرانش ممکن است خطر لخته شدن خون را نیز افزایش دهد، مدام بیشتر می‌شوند.
مطالعات نشان می‌دهند که دلیل این خطر، می‌تواند این باشد که ریزگرانش، با کاهش جریان خون در کل بدن و افزایش حضور فاکتورهای لخته شدن خون مرتبط است. افزون بر این، بر اساس یک بررسی که 2021 در مجله «اکسپریمنتال فیزیولوژی» منتشر شد، محیط بی‌وزن ممکن است سبب اختلال در عملکرد بافت‌های جداره رگ‌های خونی شود که به لحاظ نظری، به خطر لخته شدن خون در طول پرواز فضایی می‌انجامد.

 سطح بالای تورم و التهاب
بر اساس پژوهش ناسا بر روی دوقلوی فضانورد، ماموریت‌های فضایی بلندمدت ممکن است سطح کلی التهاب را در بدن افزایش دهند و چنین التهابی، با مشکلاتی مانند بیماری قلبی و مقاومت به انسولین مرتبط است. اسکات و مارک کلی، برادران دوقلوی همسان و فضانوردند. زمانی که اسکات به یک ماموریت فضایی یک ساله فرستاده شد، مارک بر روی زمین ماند و دانشمندان از این فرصت منحصربه‌فرد استفاده کردند تا نحوه واکنش بدن آن‌ها را به محیط‌های بسیار متفاوت، یا یکدیگرمقایسه کنند.
پژوهشگران در کنار بسیاری از آزمایش‌ها، سطوح سیتوکین‌های این دو برادر را مقایسه کردند. سیتوکین‌ها به پروتئین‌هایی در خون‌ گفته می‌شود که  نقش مهمی در واکنش‌‌های التهابی به محرک‌های پاتولوژی ایفا می‌کنند.
دانشمندان دریافتند که بدن اسکات در شرایط ریزگرانش، بیشتر از بدن مارک روی زمین، مستعد التهاب است. افزون بر این، تقریبا شش ماه پس از بازگشت اسکات از فضا به خانه، یک نوع سیتوکین در خون او همچنان بالا ماند. تیم پژوهشی که این تحقیق را انجام می‌داد، نشانه‌هایی نیز از آترواسکلروز (تصلب شرائین به دلیل تجمع پلاک) در اسکات دید که در مارک ظاهر نشد، و یادآور شد که این سخت ‌شدن دیواره شریان‌ها، ممکن است با التهاب مشاهده‌شده مرتبط باشد.

آسیب به دی‌ان‌ای
بر اساس یک بررسی که 2017 در مجله «ان‌پی‌جی میکروگراویتی» منتشر شد، خطر فزاینده آسیب به دی‌ان‌ای نیز فضانوردان را تهدید می‌کند. این خطر عمدتا به دلیل قرار گرفتن آن‌ها در معرض پروتوهای کیهانی و ریزگرانش ایجاد می‌شود. ذرات باردار پرتوهای کیهانی ممکن است مستقیم یا غیرمستقیم، از طریق تولید رادیکال‌های آزاد (نوعی مولکول ناپایدار)، به رشته‌های دی‌ان‌ای آسیب برسانند. بر اساس این مقاله، ریزگرانش می‌تواند فرایندهای طبیعی ترمیم دی‌ان‌ای را مختل کند و خطر جهش‌های ژنتیکی را بیشتر افزایش دهد.
شرایط منحصر‌به‌فرد در پرواز فضایی، از جمله تماس مداوم با مواد شیمیایی سمی (مثلا ذرات گردوغباری که سطح اجرام آسمانی یا اجزای خاصی از فضاپیما را می‌پوشانند) و کمبود هوای تازه نیز ممکن است این اثر ویرانگر را تشدید کند. به گفته دانشمندان، ماموریت‌های فضایی بلندمدت ممکن است به تجمع جهش‌های ژنتیکی، افزایش خطر ابتلا به سرطان، فیبروز کیستیک، کم‌خونی سلول داسی‌شکل و سایر اثرات نامطلوب بر سلامت منجر شود.

 مشکلات روده
دستگاه گوارش انسان خانه تریلیون‌ها میکروب است که ممکن است بر عملکرد گوارشی، واکنش‌‌های ایمنی، متابولیسم و سیگنال‌های عصبی و سایر عملکردهای بدن تاثیر بگذارند. بر اساس یک مطالعه که 2021 در مجله «لایف» منتشر شد، میکروبیوم روده مدام در واکنش به عوامل بیرونی، مانند رژیم غذایی و سطح اضطراب و بی‌قراری روانی فرد، تغییر می‌کند، و پرواز فضایی نیز ممکن است بر سلامت روده تاثیر بگذارد.
بر اساس این مطالعه، فضانوردان در مقایسه با افراد روی زمین، تعداد کمتری میکروب‌ روده دارند و اغلب، میزبان تعداد بیشتری از گونه‌های باکتریایی‌اند (مانند فکالی باکتریوم و پاراسوترلا) که موجب التهاب روده می‌شوند. هنگامی که اسکات در پژوهش دوقلوهای ناسا شرکت کرد، تغییرات عمیقی در میکروبیوم روده او در طول پرواز فضایی مشاهده شد، اما روده او در زمین به حالت عادی بازگشت.
افزون بر این، یک مطالعه بر روی موش‌ها در 2023 که در ژورنال «سل ریپورتز» منتشر شد، نشان داد که تغییرات ناشی از پرواز فضایی در میکروبیوم روده، ممکن است در ریزگرانش، سرعت تحلیل رفتن استخوان را افزایش دهد. با این حال، به منظور درک چگونگی آن و اینکه آیا این سازوکار در انسان نیز به همین شکل است یا نه، تحقیقات بیشتری لازم است.

 تغییر در ساختار و فعالیت مغز
 ماموریت‌های بلندمدت ممکن است به‌اصطلاح «سیم‌کشی» مغز فضانوردان را تغییر دهد و عامل این اثر نیز به احتمال زیاد، شرایط ریزگرانش است.
بی‌وزنی سبب می‌شود که مایع مغزی-نخاعی جابه‌جا شود. مایع مغزی‌-نخاعی، مایع شفافی است که سیستم عصبی را احاطه کرده است و از این بخش محافظت، و مواد مغذی را برای آن تامین می‌کند. محیط بی‌وزنی به‌نوبه‌خود ممکن است شکل و وزن ماده سفید و خاکستری مغز را تغییر دهد. تغییرات در ساختار و فعالیت مغز فضانوردان ممکن است چندین ماه پس از بازگشت آنان به زمین، همچنان وجود داشته باشد. در عین حال، دانشمندان دقیقا مطمئن نیستند که این تغییرات به چه میزان برای سلامت انسان مضر است.
افزون بر این، بر اساس مطالعه‌ای در 2023 که در مجله «کامینیوکیشنزبایولوژی» منتشر شد، ماموریت‌های فضایی دوربرد ممکن است نحوه ارتباط بخش‌های مختلف مغز را با یکدیگر تغییر دهند.
پژوهشگران اسکن‌های مغزی 13 فضانورد را پیش از پرواز فضایی، اندکی پس از بازگشت به زمین، و سپس دوباره هشت ماه پس از آن جمع‌آوری کردند و دریافتند که این تغییرات ارتباطی، ممکن است تا مدت‌ها پس از بازگشت به زمین در فضانوردان باقی بماند. برخی از تغییرات ارتباطی را می توان در نواحی حرکتی مغز مشاهده کرد که کنترل حرکت انسان را بر عهده دارند و احتمالا به منظور سازگار کردن مغز با شرایط بی‌وزنی در سفرهای فضایی، تغییر می‌کنند.

تهدید سلامت روان فضانوردان
بیشتر فضانوردان در اولین روز‌های ورود به ایستگاه فضایی بین المللی و پیش از عادت کردن به زندگی در وضعیت میکروگرانشی دچار عوارضی چون سردرد، تهوع، سرگیجه، مشکل‌های گوارشی و مواردی از این دست می‌شوند.   در ایستگاه فضایی حسگر‌های فراوان وجود دارد که سبب ایجاد آلودگی صوتی می‌شود و عامل سردرد در بیش از 80 درصد فضانوردان است.   فضانوردان به طور متوسط هرماه حدود 2-1 درصد از وزن توده استخوانی خود را از دست می‌دهند؛  مشکل‌های قلبی و عروقی هم به دلیل کم شدن جرم قلب روی می‌دهد و به دلیل وضعیت میکروگرانشی خون به طورمناسب دربدن گردش نمی‌کند بنابراین تجمع خون در مغز روی می‌دهد.   استرس و احساس افسردگی و دوری از اعضای خانواده و دوستان و احتمال بروز حادثه‌های پیش بینی نشده درحین ماموریت هم بر سلامت روان فضانوردان اثر می‌گذارد.

آلودگی های میکروبی در فضا
به طور کلی آلودگی (میکروبی) یکی از نگرانی های اصلی فضانوردان مستقر در ایستگاه فضایی بین المللی محسوب می شود. مشکل اینجاست که بر خلاف زمین، آلودگی و گرد و غبار نشست نمی کند و همواره به حالت شناور در محیط با جاذبه اندک ایستگاه فضایی بین المللی وجود دارند. سیستم ایمنی بدن فضانوردان در فضا ضعیف می شود که در نتیجه آن احتمال ابتلا به عفونتها افزایش می یابد.
ناسا اعلام کرده که بخشی از وظایف معمول ساکنان ایستگاه فضایی بین المللی انجام کارهای مربوط به آزمایش کیفیت هوا، آب و سطوح است. برای این منظور پروتکل هایی مخصوص پاکیزه سازی در این ایستگاه فضایی به کار برده می شود تا این آزمایشگاه 100 میلیارد دلاری همواره محیطی تمیز و عاری از باکتری و ذرات بیماری زا داشته باشد.

منبع: خبرگزاری آریا

کلیدواژه: فضا فضانوردان بیماری ایستگاه فضایی بین المللی بر اساس یک بررسی ماموریت های فضایی فضایی بلندمدت پس از بازگشت تراکم استخوان شرایط بی وزنی لخته شدن خون پرواز فضایی سیستم ایمنی ستون فقرات افزایش دهد گرانش زمین منتشر شد دی ان ای بر روی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۰۷۶۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دلیل مهم دل درد صبحگاهی و درد معده بعد بیدار شدن

دل درد اغلب دردی مبهم است. محل و ماهیت درد به تشخیص دل درد صبحگاهی، کمک خواهد کرد. دل درد صبحگاهی علل بسیاری از جمله مشکلات هاضمه خفیف تا بیماری های معده و روده دارد.

علل و علائم دل درد صبحگاهی ریفلاکس معده:

به گزارش نمناک، ریفلاکس معده بیماری است که در آن اسید و دیگر محتویات معده به اشتباه به مری برمی گردد و باعث احساس سوزش در پشت دهان می شود. شایعترین علائم ریفلاکس، سوزش سر دل است، فردی که بیش از دو بار در هفته سوزش را تجربه کند ممکن است مبتلا به بیماری ریفلاکس معده باشد که در صورت عدم درمان می تواند باعث عوارض شود.افراد مبتلا به ریفلاکس ممکن است درد وسط شکم را احساس کنند.

ورم معده:

گاستریت یا ورم معده می تواند به مرور یا ناگهانی بروز کند. درد در قسمت فوقانی شکم همچنین تهوع و احساس سیری از علامت شایع این بیماری است.

گاستروانتریت:

گاستروانتریت به عنوان بیماری معده توصیف می شود. این بیماری یک عفونت ویروسی یا باکتریایی است که معده و روده فرد را هدف قرار می دهد و باعث معده درد و اسهال می شود.

گاز:

در خواب دستگاه گوارش به فعالیت خود ادامه می دهد و اگر در وعده شام یا قبل از خواب فرد مواد نامناسبی را مصرف کرده باشد یا گوارش به خوبی صورت نگرفته باشد، تجمع گاز در طول شب امکان پذیر است و به معده درد صبحگاهی منجر می شود.

زخم معده:

زخم معده می تواند موجب درد شدید و سوزش معده در صبح و یا دیگر اوقات شود. این بیماری، زخمی در معده و پوشش روده نزدیک به شکم است.

آپاندیسیت:

آپاندیسیت به التهاب آپاندیس گفته می شود و یکی از علل مشترک معده درد شدید و ناگهانی است که از دور ناف شروع و به سمت پایین می رود. درد معمولا با گذر زمان بدتر می شود. علایم دیگر آپاندیسیت ممکن است شامل حالت تهوع و تب باشد که اغلب نیازمند عمل جراحی است.

بیماری کرون :

بیماری کرون یک بیماری التهاب مزمن است که می تواند قسمت های گوناگون دستگاه گوارش از دهان گرفته تا مقعد را تحت تأثیر قرار دهد این التهاب می تواند دل درد و گرفتگی عضلات را به همراه داشته باشد. اسهال ، یبوست، کاهش وزن و خستگی نشانه های دیگری از این بیماری مزمن هستند.

سوء هاضمه:

داشتن سبک زندگی نادرست مانند نوع غذایی که فرد می خورد می تواند موجب سوء هاضمه شود، اگرچه سوء هاضمه می تواند با برخی بیماری های دیگر مرتبط باشد. دل درد شایع ترین علامت سوءهاضمه است، با این حال ممکن است فرد از حالت تهوع ، نفخ و احساس پری در زمان غذا خوردن رنج ببرد.

سندروم روده تحریک پذیر:

سندروم روده تحریک پذیر (IBS)یک اختلال رایج است که می تواند موجب معده درد و نیز اختلال در عملکرد روده شود. افراد مبتلا به آی بی اس، ممکن است یبوست یا اسهال را به طور مکرر تجربه کنند، همچنین احتمال دارد احساس نفخ و حرکات نامنظم روده را داشته باشند. این سندرم می تواند به واسطه بیماری های زمینه ای و استرس یا کمبود خواب تحریک شوند .

علائم شایع سندرم روده تحریک پذیر عبارتند از: گرفتگی شکمی گاز نفخ اسهال یا یبوست وجود مخاط در مدفوع چسبندگی شکم :

براساس گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی_ کلیوی، 9 نفر از 10 نفر افرادی که عمل جراحی باز شکم انجام می دهند چسبندگی دارند که باعث چسبندگی اعضا به یکدیگر و دیواره شکم می شود.

بیشتر افراد مبتلا به چسبندگی شکم، مشکلات پیچیده ای ندارند اما دل درد مزمن همراه با علایم دیگر شامل نفخ، یبوست و حالت تهوع در این افراد رایج است.

آلرژی های غذایی:

دل درد یکی از علائم شایع آلرژی های غذایی است که 4 تا 6 درصد کودکان و 4 درصد بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد. علایم دیگر آلرژی غذایی شامل موارد زیر می باشد:حالت تهوع، کهیر و آنافیلاکسی مهلک که با تنفس تداخل پیدا می کند و باعث افت فشار خون می شود.

یبوست :

موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی_ کلیوی، یبوست را به تخلیه شکم چند دفعه در هفته تعریف می کند که بسیار دشوار ، دردناک و همراه با دل درد است. این افراد معمولا می توانند به تنهایی یبوست را درمان کنند اما در صورت مزمن بودن بیماری یا دیگر علائم مانند خونریزی یا تب باید به پزشک مراجعه کنند.

بیماری دیورتیکول:

بیماری دیورتیکول یا دیورتیکولوز تقریبا نیمی از افراد بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار می دهد. دیورتیکول، بیرون زدگی های کوچک کیسه مانند از دیواره روده بزرگ است. اگرچه معمولا هیچ مشکلی ایجاد نمی کنند اما در صورت داشتن عفونت و یا التهاب، ممکن است علائم پیشرفت کنند که به آن دیورتیکولوز گفته می شود. افراد مبتلا به دل درد (معمولا در سمت چپ)، تب، تهوع و عوارض جدی تر را تجربه می کنند.

بیماری التهابی لگن :

بیماری التهابی لگن یک نوع عفونت است که بر تخمدان ها، رحم و لوله فالوپ تاثیر می گذارد. رایج ترین نشانه این بیماری، درد زیر شکم است. علایم دیگر عبارتند از تب، ترشح غیر معمول واژینال، درد یا ادرار هنگام بر قراری رابطه جنسی.بیماری التهابی لگن در صورتی که فورا درمان نشود می تواند باعث مشکلات جدی تری شود .

بیماری سلیاک:

یکی از مهم ترین علل دل درد صبحگاهی که در بخش بهداشت و سلامت نمناک بارها در موردش گفته شده است بیماری سلیاک است که به عنوان بیماری عدم تحمل گلوتن مشهور است. حساسیت به گلوتن باعث می شود که سیستم ایمنی افراد هنگام مصرف هر ماده غذایی که حاوی گلوتن باشد به روده ها آسیب بزند. گندم، چاودار، جو و بسیاری از محصولات دیگر حاوی گلوتن هستند. نشانه های این بیماری متفاوت می باشد اما معده درد و اسهال در آنها رایج است.

بیماری سنگ کیسه صفرا:

بیماری کیسه صفرا اغلب می تواند باعث دل درد در قسمت بالایی سمت راست شکم شود. درد می تواند افرادی را تحت تاثیر قرار دهد که مبتلا به کولیک صفراوی هستند. اگر سنگ، مجاری کیسه صفرا را مسدود کند، علائم دیگر مثل حالت تهوع، استفراغ، ادرار تیره، یرقان و افت فشار خون گسترش می یابد.

پانکراتیت:

در صورت التهاب پانکراس، پانکراتیت ایجاد می شود. علایم رایج پانکراتیت شامل درد شدید و ناگهانی در قسمت فوقانی شکم ، تهوع و استفراغ است.

از دیگر دلایل درد شکمی هنگام صبح می توان به موارد زیر اشاره کرد: گرفتگی های قاعدگی آندومتریوز بیماری التهابی لگن مسمومیت غذایی سنگ های کلیه چه زمانی به پزشک مراجعه کنید ؟

بسیاری از بیماری ها می توانند باعث دل درد صبحگاهی شوند. در حالی که برخی بیماری ها ممکن است خود بخود درمان شوند،اما برخی دیگر نیازمند درمان فوری هستند.

شدت درد:

اگر درد به حدی شدید باشد که قابل تحمل نباشد، سریعا به پزشک مراجعه کنید. نشانه اولیه آپاندیسیت می تواند شامل دل درد باشد.

طول مدت درد:

هر چه دل درد صبحگاهی فرد طولانی تر باشد مراجعه به پزشک مهم تر است.

سن:

دل درد شدید در افراد جوان می تواند نشانه آپاندیسیت و در افراد مسن، ممکن است نشانه کیسه صفرا باشد. هر دو بیماری نیازمند درمان فوری هستند.

سرعت درد :

دل درد ناگهانی نشانه بالقوه آپاندیس است، به خصوص اگر درد به تدریج بدتر شود.

علایم دیگر:

افراد مبتلا به آپاندیسیت ممکن است علاوه بر دل درد، تب را نیز تجربه کنند. دل درد در کنار حالت تهوع می تواند انسداد روده یا بیماری جدی دیگر را ایجاد کند. خونریزی از راست روده، ممکن است نشانه بیماری باشد که به درمان فوری پزشک نیاز دارد.

در صورت مواجهه با یکی از علائم زیر بلافاصله باید کمک پزشکی دریافت کنید: مشاهده خون در استفراغ مشکلات تنفسی مشاهده خون در مدفوع درد شکمی هنگام بارداری کانال عصر ایران در تلگرام